Polski Pakt Plastikowy
Wyzwanie
Polubiliśmy plastik tak bardzo, że od lat pięćdziesiątych wytworzyliśmy na świecie aż 9,2 miliarda ton tego tworzywa. Niestety, nie wykorzystujemy go w sposób zrównoważony – większość po krótkim okresie użytkowania zalega na składowiskach odpadów i w oceanach, a my wydobywamy paliwa kopalne, by produkować jego kolejne tony. Znaczna część odpadów plastikowych to odpady opakowaniowe.
W ostatnich miesiącach znacznie wzrosło zainteresowanie tematem bardziej zrównoważonego wykorzystywania tworzyw sztucznych – zarówno wśród biznesu, jak i konsumentów. Widać wyraźne przyspieszenie prac legislacyjnych Unii Europejskiej w tej kwestii. Dyrektywa w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, pakiet zmian dyrektyw odpadowych i działania na rzecz gospodarki obiegu zamkniętego oznaczają dla biznesu konieczność dużych zmian i znalezienia nowych, innowacyjnych rozwiązań. W tym celu niezbędna jest szeroka, międzysektorowa współpraca.
Opis inicjatywy
W 2019 roku sygnatariusze Paktu wraz z szerokim gronem podmiotów, w tym przedstawicielami świata nauki i organizacji pozarządowych, stworzyli Mapę Drogową mającą na celu zbudowanie w Polsce obiegu zamkniętego plastikowych opakowań do 2025 roku.
Mapa wyznacza 6 wspólnych celów dla polskiego rynku do 2025 roku i priorytetowe kierunki działania:
1. Identyfikacja i eliminacja opakowań nadmiernych i problematycznych z tworzyw sztucznych poprzez przeprojektowanie, innowacje i alternatywne modele dostawy.
2. Dążenie do zmniejszenia o 30% użycia pierwotnych tworzyw sztucznych w opakowaniach wprowadzanych na rynek.
3. 100% opakowań z tworzyw sztucznych na polskim rynku nadaje się do ponownego wykorzystania lub recyklingu.
4. Dążenie do zwiększenia udziału surowców wtórnych w opakowaniach z tworzyw sztucznych do poziomu 25%.
5. Efektywne wsparcie systemu zbiórki i recyklingu opakowań, aby osiągnąć poziom recyklingu w wysokości co najmniej 55% na polskim rynku.
6. Podniesienie jakości i efektywności edukacji konsumentów w zakresie segregacji, recyklingu, ponownego wykorzystania i ograniczenia zużycia opakowań.
Obecnie członkowie Paktu pracują nad osiągnięciem celów zapisanych w Mapie Drogowej.
Pakt oddziałuje na polski rynek na 3 poziomach:
- Ułatwia wewnętrzną zmianę w organizacjach członkowskich – dzięki wymianie wiedzy i doświadczeń, inspirowaniu się, aby każdy z członków Paktu znalazł najlepsze rozwiązania w zakresie zamykania obiegu plastiku w swojej organizacji i podjął dobrowolne zobowiązania w tym obszarze.
- Umożliwia prowadzenie grupowych projektów, wspólne tworzenie narzędzi, raportów czy kampanii przez członków Paktu – wykorzystuje efekt synergii.
- Przyspiesza realne zmiany na polskim rynku w zakresie zamykania obiegu tworzyw sztucznych.
Pakt składa coroczny, publicznie dostępny raport ze swoich działań i postępów w realizacji Mapy Drogowej. Upowszechnia przykłady dobrych praktyk firm, tak aby stały się one częścią codziennej praktyki biznesowej jak największej liczby przedsiębiorstw w Polsce.
Polski Pakt Plastikowy jest częścią globalnej sieci Plastics Pact koordynowanej przez Fundację Ellen MacArthur. Wszystkie te inicjatywy łączy wspólna wizja nowej gospodarki, w której tworzywa sztuczne cały czas pozostają w obiegu zamkniętym. Polski Pakt Plastikowy jest 1. w regionie Europy Środkowo-Wschodniej i 8. Paktem krajowym na świecie.